Nuốt nghẹn ( hay còn gọi là nuốt khó ) là tình trạng mà người bệnh gặp khó khăn trong việc nuốt thức ăn, nước uống hoặc thậm chí là nước bọt. Điều này có thể xảy ra khi có sự bất thường trong quá trình nuốt, ảnh hưởng đến khả năng di chuyển của thức ăn từ miệng xuống thực quản và vào dạ dày. Một số triệu chứng thường gặp bao gồm:

• Cảm giác đau hoặc khó chịu khi nuốt.
• Cảm giác thức ăn bị kẹt trong cổ họng hoặc ngực.
• Khó khăn trong việc nuốt các đồ ăn cứng hoặc gia vị.
• Ho hoặc sặc khi ăn uống.

Nguyên nhân của nuốt nghẹn có thể rất đa dạng, bao gồm:

• Các vấn đề liên quan đến thần kinh, như đột quỵ, bệnh Alzheimer hoặc bệnh Parkinson.
• Tình trạng viêm hoặc tổn thương trong miệng, cổ họng hoặc thực quản.
• Một số bệnh lý như ung thư, thậm chí có thể là tác dụng phụ của hóa trị hoặc xạ trị.

Việc điều trị nuốt nghẹn thường phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng này, và có thể bao gồm thay đổi chế độ ăn uống, liệu pháp ngôn ngữ, hoặc thậm chí phẫu thuật trong một số trường hợp nghiêm trọng.

Lựa chọn thực phẩm cho bệnh nhân nuốt nghẹn là rất quan trọng để đảm bảo dinh dưỡng mà vẫn dễ tiêu hóa và an toàn. Dưới đây là một số nguyên tắc cơ bản trong việc lựa chọn thực phẩm cho bệnh nhân có vấn đề về nuốt nghẹn:

1. Chất lượng và độ mềm của thực phẩm:

• Thực phẩm mềm: Chọn thực phẩm dễ nuốt, không cần nhai nhiều như cháo, súp, mỳ, hoặc các món hầm mềm.
• Nghiền hoặc xay nhuyễn: Các món ăn nên được nghiền, xay nhuyễn hoặc chế biến theo cách mà bệnh nhân có thể tiêu hóa dễ dàng, như sử dụng máy xay sinh tố.

2. Độ ẩm:

• Thực phẩm ướt: Nên chọn các món ăn có độ ẩm cao để dễ nuốt, như súp, cháo, hoặc nước trái cây. Tránh thực phẩm khô có thể gây khó khăn khi nuốt.
• Thêm nước hoặc nước sốt: Có thể thêm nước dùng, sữa hoặc sốt béo vào các món ăn để tăng độ ẩm.

3. Tránh các thực phẩm cứng và gây kích ứng:

• Tránh thực phẩm cứng: Các món ăn như thịt nướng, rau củ sống, hoặc các loại bánh cứng có thể gây khó khăn cho việc nuốt.
• Tránh thực phẩm chua, cay: Những loại thực phẩm này có thể gây ra cảm giác đau hoặc kích ứng họng.

4. Cung cấp đủ dinh dưỡng:

• Đảm bảo cân bằng dinh dưỡng: Bao gồm đa dạng thực phẩm từ các nhóm chính như protein ( thịt, cá, trứng, đậu ), tinh bột ( gạo, khoai, mì ) và rau củ.
• Bổ sung vitamin và khoáng chất: Sử dụng thêm các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng như bột ngũ cốc, sản phẩm từ sữa ( nếu không dị ứng ).

5. Chia nhỏ bữa ăn:

• Ăn ít và chia thành nhiều bữa nhỏ: Thay vì ăn ba bữa lớn, bệnh nhân có thể ăn từ 5 đến 6 bữa nhỏ trong ngày để dễ tiêu hóa hơn.

6. Thực phẩm dễ tiêu hóa:

• Lựa chọn thực phẩm dễ tiêu hóa, như gạo, cháo, súp, và các loại thịt nạc. Tránh thực phẩm gây khó tiêu hoặc béo khó cầu.