Sau khi bệnh nhân điều trị ung thư tuyến giáp bằng iốt phóng xạ ( RAI ), việc hồi phục và duy trì sức khỏe là rất quan trọng. Không cần tiếp tục chế độ ăn kiêng hoặc giảm I-ốt chặt chẽ như trước khi uống RAI. Việc ăn uống của bệnh nhân trở lại bình thường sau khi uống RAI khoảng 3 tuần nhưng vẫn phải đảm bảo đầy đủ dinh dưỡng để giảm thiểu tác dụng phụ của điều trị, hỗ trợ quá trình hồi phục và tăng cường hệ miễn dịch.

1. Mục Tiêu Dinh Dưỡng Sau Khi Uống Iốt Phóng Xạ

• Giảm tác dụng phụ của iốt phóng xạ: Iốt phóng xạ có thể gây khô miệng, viêm tuyến nước bọt, và rối loạn tiêu hóa. Chế độ ăn nên hỗ trợ làm giảm các triệu chứng này.
• Tăng cường hệ miễn dịch: Hỗ trợ hệ thống miễn dịch của cơ thể để giảm nguy cơ nhiễm trùng.
• Phục hồi sau điều trị: Cung cấp dinh dưỡng đầy đủ để giúp cơ thể tái tạo năng lượng và phục hồi sau tác động của phóng xạ.

2. Nguyên Tắc Dinh Dưỡng Quan Trọng

• Tiếp tục cung cấp đủ nước: Sau khi uống iốt phóng xạ, việc uống nhiều nước giúp đẩy nhanh quá trình đào thải iốt phóng xạ qua nước tiểu, Phải > 2 lít nước/ ngày.
• Tăng cường chất chống oxy hóa: Các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa giúp giảm căng thẳng oxy hóa từ quá trình điều trị.
• Thực phẩm dễ tiêu hóa: Iốt phóng xạ có thể làm suy giảm hệ tiêu hóa, nên chọn thực phẩm dễ tiêu hóa để tránh gây căng thẳng lên dạ dày và ruột.
• Chú ý đến vệ sinh thực phẩm: Sau khi điều trị bằng iốt phóng xạ, hệ miễn dịch có thể suy yếu, do đó bệnh nhân cần cẩn trọng với việc đảm bảo thực phẩm an toàn và tránh thực phẩm không sạch hoặc không đảm bảo vệ sinh.

3. Thực Phẩm Nên Bao Gồm

• Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa: Bao gồm các loại rau xanh như cải bó xôi, bông cải xanh, các loại quả mọng ( việt quất, dâu tây ), và các loại hạt.
• Protein từ thực phẩm không chế biến: Nên ưu tiên protein từ thịt tươi như thịt gà, cá, trứng, và các loại đậu. Protein giúp cơ thể phục hồi và sửa chữa tế bào sau phẫu thuật và điều trị phóng xạ.
• Chất béo lành mạnh: Chất béo từ dầu ô liu, dầu dừa, và quả bơ giúp chống viêm và hỗ trợ quá trình tái tạo mô.
• Ngũ cốc nguyên cám: Ngũ cốc nguyên hạt như gạo lứt, yến mạch, và quinoa cung cấp năng lượng ổn định, dễ tiêu hóa và giàu chất xơ, hỗ trợ hệ tiêu hóa.

4. Thực Phẩm Nên Tránh

• Thực phẩm chứa nhiều muối iốt: Sau khi uống iốt phóng xạ, không cần tiếp tục chế độ ăn kiêng iốt nghiêm ngặt như trước khi điều trị, nhưng nên tránh thực phẩm quá nhiều muối iốt, chẳng hạn như hải sản và muối iốt, trong khoảng 2-3 tuần sau khi điều trị.
• Thực phẩm chứa nhiều đường và chất bảo quản: Các thực phẩm chế biến sẵn, nhiều đường hoặc dầu mỡ có thể làm chậm quá trình hồi phục và gây khó tiêu.
• Thực phẩm gây khô miệng: Các thực phẩm chứa nhiều muối hoặc đồ uống có cồn có thể làm khô miệng, tăng nguy cơ viêm tuyến nước bọt.

5. Thực Đơn Mẫu Sau Khi Uống Iốt Phóng Xạ ( 3 bữa chính và 2 bữa phụ )

Bữa sáng:

• Cháo yến mạch nấu với nước và sữa hạnh nhân, thêm một ít hạt chia và việt quất tươi.
• Một quả táo và một ly nước ép cam tươi giàu vitamin C để tăng cường miễn dịch.

Bữa phụ buổi sáng:

• Sữa chua Hy Lạp không đường với một chút mật ong và hạt óc chó.
• Một nắm nhỏ quả mâm xôi.

Bữa trưa:

• Gà luộc hoặc nướng ( 120 - 150g ) với salad rau xanh, bao gồm cải xoăn, bông cải xanh, cà chua, và dưa leo. Nước sốt từ dầu ô liu và giấm táo.
• Một ít gạo lứt hoặc quinoa.

Bữa phụ buổi chiều:

• Một lát bánh mì nguyên cám với bơ hạnh nhân.
• Một quả lê hoặc chuối.

Bữa tối:

• Cá hồi nướng với dầu ô liu, hạt tiêu và chanh.
• Khoai lang nướng và măng tây hấp.
• Salad nhỏ với rau cải xanh và quả bơ.

Trước khi đi ngủ:

• Một ly sữa hạnh nhân không đường hoặc sữa ít béo. Một ít hạt hạnh nhân hoặc hạt dẻ.
• Hoặc một ly sữa giàu đạm.

6. Lưu Ý Về Quản Lý Triệu Chứng

Một số tác dụng phụ sau khi uống iốt phóng xạ có thể bao gồm:

• Khô miệng và viêm tuyến nước bọt: Bệnh nhân có thể nhai kẹo cao su không đường hoặc kẹo chanh để kích thích tuyến nước bọt và giảm khô miệng. Uống nhiều nước và trà thảo mộc cũng giúp duy trì độ ẩm cho miệng.
• Rối loạn tiêu hóa: Iốt phóng xạ có thể gây táo bón hoặc khó tiêu, vì vậy bệnh nhân nên tăng cường chất xơ từ rau củ và uống đủ nước.
• Cảm giác mệt mỏi: Chế độ ăn giàu protein và carbohydrate phức hợp như ngũ cốc nguyên hạt giúp duy trì mức năng lượng ổn định.

7. Tầm Quan Trọng Của Tư Vấn Y Khoa

Việc tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng sau khi uống iốt phóng xạ rất quan trọng để tối ưu hóa quá trình hồi phục. Mỗi bệnh nhân có tình trạng sức khỏe riêng, do đó, kế hoạch ăn uống cần được cá nhân hóa theo nhu cầu cụ thể. Bệnh nhân cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thay đổi chế độ ăn uống hoặc bổ sung dinh dưỡng.

Chế độ ăn sau khi uống iốt phóng xạ tập trung vào việc cung cấp đủ dinh dưỡng, hỗ trợ hệ miễn dịch, và giảm các tác dụng phụ, đảm bảo bệnh nhân phục hồi tốt và duy trì sức khỏe ổn định trong giai đoạn điều trị.

MỘT SỐ THỰC PHẨM GỢI Ý CHO BN SAU KHI UỐNG I-ỐT PHÓNG XẠ

1. Thực phẩm nên bao gồm

• Thực phẩm tươi: Ưu tiên thực phẩm tươi và tự nhiên, bao gồm trái cây, rau xanh, thịt tươi và ngũ cốc nguyên hạt.
• Nhiều protein: Bổ sung protein từ nguồn thực phẩm như thịt gà, cá ( trừ loại cá chứa iốt ), đậu hạt và gia cầm.
• Chất xơ: Tiêu thụ nhiều rau xanh và ngũ cốc nguyên hạt để hỗ trợ tiêu hóa.
• Uống đủ nước: Đảm bảo cung cấp đủ nước cho cơ thể, giúp tăng cường chức năng thận và thải độc.
• Rau củ tươi: Bông cải xanh, cà rốt, khoai lang, bí đỏ.
• Trái cây: Táo, chuối, dưa hấu, việt quất, quả bưởi.
• Ngũ cốc nguyên hạt: Gạo lứt, yến mạch, bánh mì nguyên hạt không chứa muối iốt.
• Thịt và cá ít iốt: Thịt gà, thịt bò, cá tươi không chứa iốt.
• Chất béo có lợi: Dầu ô liu, dầu hạt cải, và các loại hạt như hạnh nhân, óc chó.

2. Thực phẩm nên tránh

• Sản phẩm chứa iốt: Hải sản, rong biển, sữa và các sản phẩm từ sữa.
• Thực phẩm chế biến: Các món ăn nhanh, thực phẩm đóng hộp, xúc xích có thể chứa iốt.
• Muối có iốt và gia vị chế biến sẵn: Sử dụng muối không chứa iốt và gia vị tự nhiên.

3. Lưu ý thêm

• Theo dõi sức khỏe: Kiểm tra sức khỏe thường xuyên và tham khảo ý kiến bác sĩ dinh dưỡng về chế độ ăn uống.
• Chế biến thực phẩm tại nhà: Tự nấu ăn để kiểm soát thành phần dinh dưỡng và tránh iốt không mong muốn.